Wil je wereldsmaken dichtbij brengen, dan zijn er ingrediënten die niet mogen ontbreken in je koelkast of keukenkastje. Laat je inspireren door onbekende namen en haal jouw potjes en flesjes bij de toko, online of zelfs bij je buurtsuper. Met déze ingrediënten tover je de allerlekkerste maaltijden op tafel, precies zoals je ze op reis at!

Za’atar

Als je één ding in huis haalt, laat het dan za’atar zijn. Deze Midden-Oosterse kruidenmelange bestaat uit wilde oregano, die verwant is aan marjolein, gemengd met sesamzaad en sumak. Vers platbrood met za’atar en olijfolie is een bekend ontbijt in sommige Arabische landen, maar ook héérlijk als bijgerecht. Geef er gegrilde aubergine bij, besprenkeld met tahini en bestrooid met granaatappelpitjes, en klaar ben je. Je vindt het kruidenmengsel tegenwoordig gewoon in het kruidenschap in de supermarkt! Of haal voordeliger een grote pot bij de Midden-Oosterse winkel.

Tahini

Tahini of tahin is een zijdezachte sesampasta, die heerlijk is over zowel hartige gerechten (zoals falafel) als in zoete baksels. Het heeft een heerlijk notige smaak en is ook geschikt voor mensen met een notenallergie, omdat het wordt gemaakt van zaden. Ook goede hummus en baba ganoush kunnen niet zonder tahini. Let op: ga altijd voor tahin van goede kwaliteit, bij voorkeur uit de Arabische winkel. Deze smaakt zoals tahin bedoeld is. Probeer eens deze tahin-kardemomkoekjes!

Pul biber

Pul biber zijn grof gemalen rode Aleppopepers uit Turkije of andere Midden-Oosterse landen. De chilivlokken zijn pittig, maar niet té heet en doen het daarom goed als smaakmaker in salades, door een pastasaus of bijvoorbeeld op avocado toast. Je vindt pul biber in de grotere supermarkt of toko.

Isot biber

Anders dan pul biber is isot biber of Urfa chilipeper een gedroogde Turkse chilipeper, met een rokerige en zelfs zoetige, rozijnachtige smaak. Sommige mensen vinden het zó lekker dat ze deze peper regelrecht uit het potje snoepen. Isot biber is lekker in bonenschotels, maar ook in koffie en desserts! Het is wellicht iets lastiger te vinden dan pul biber, maar je vindt het zeker in de Turkse supermarkt.

Ras el hanout

Ras el hanout is een Marokkaans kruidenmengsel dat soms wel bestaat uit meer dan twintig specerijen. Het heeft een bruinrode kleur en een kenmerkende geur. Ras el hanout betekent letterlijk ‘het beste van de winkel’ en is heerlijk om een ovenschotel of milde, romige pastasaus op smaak te brengen. Het is te koop in de supermarkt. Gebruik het in deze geroosterde aubergine-tomaatsalade met tahindressing.

Sumak

Sumak is een mengsel van rode besjes van de sumakplant, die groeit op de droge, rotsige grond rondom de Middellandse Zee. Deze Midden-Oosterse smaakmaker wordt gebruikt voor het op smaak brengen van bijvoorbeeld hummus en labneh, maar ook in salades en stoofgerechten. Het is verkrijgbaar in de supermarkt.

Rozenwater

Wie chique wil doen, gebruikt af en toe rozenwater. Dit is eigenlijk gewoon kruidenthee van rozenblaadjes of bloemknoppen van de roos. Het is een bekend ingrediënt in de Midden-Oosterse, Perzische en Indiase keuken en wordt gebruikt in zoete recepten voor bijvoorbeeld ijsjes, limonades, fruitsalades, in zelfgemaakte ijsthee of over taart en gebak. De aromatische smaak is niet per se fris, maar eerder een beetje weeïg. Je vindt rozenwater in de grotere supermarkt of Arabische winkel.

Garam masala

Garam masala betekent letterlijk ‘heet kruidenmengsel’. Het is een kruiden- en specerijenmengsel uit India, dat heerlijk is in curry’s en chutneys. Je koopt het in de supermarkt.

Sojasaus

Een goede sojasaus is een absoluut basisingrediënt in de keuken. Met de nadruk op ‘goede’. Een goedkoop flesje sojasaus is vaak niets anders dan zout aangelengd met water en wat smaakmakers. Goede sojasaus wordt – vanzelfsprekend – gemaakt van sojabonen. De saus ontstond zo’n 2000 jaar geleden in China en is inmiddels niet meer weg te denken uit menig Aziatisch gerecht. Kies het liefst voor een zo natuurlijk mogelijk gebrouwen sojasaus uit de toko, en check het etiket goed op eventuele onverwachte niet-vegan toevoegingen, zoals anjovis of fructose-glucosesiroop, die de smaak en structuur veranderen. Ga liefst voor een variant met enkel water, sojabonen, tarwe (of een glutenvrije variant) en alcohol (die is niet toegevoegd, maar het gevolg van de fermentatie). Er bestaan lichtere en donkere sojasauzen.

Sesamolie

Sesamolie – olie gemaakt van sesamzaad – heeft een heel sterke geur en is heerlijk voor het op smaak brengen van gerechten, of als smaakmaker bij het marineren van bijvoorbeeld tofu (in combinatie met andere sausjes en specerijen). Sesamolie is van nature glutenvrij en niet geschikt om te frituren. Je koopt deze tegenwoordig gewoon in de supermarkt, of natuurlijk bij de toko.

Sesamzaad

Een potje sesamzaad mag niet ontbreken in je keuken. De sesamplant komt oorspronkelijk uit Afrika, maar de zaadjes worden ook veel gebruikt in de Aziatische en Midden-Oosterse keuken. Ga voor witte of zwarte (geroosterde) sesamzaadjes. De witte rooster je eventueel zelf. Sesamzaad is heerlijk ter garnering over gerechten, zoals tofu, rijstgerechten en pokébowls, maar je kunt het bijvoorbeeld ook gebruiken bij het bakken van joodse broden. Je koopt sesamzaad gewoon in de supermarkt. Sesamliefhebber? Maak dan deze brownie-sesam bliss balls!

Gochujang/gochugaru

Gochujang is de nieuwste modieuze smaakmaker die langzaamaan de westerse wereld verovert. Deze Koreaanse rodepeperpasta (‘Gochu’ betekent chili en ‘jang’ pasta) geeft een geweldige spicy toevoeging aan soepen, stoofpotten en sauzen. De dikke structuur heeft wat weg van tomatenpasta, maar de smaak is volgens sommigen énorm heet (pas op als je daarmee niet bekend bent!). Voor andere of dezelfde toepassingen gebruik je gochugaru. ‘Garu’ betekent ‘poeder’. Deze Koreaanse peper is meestal verkrijgbaar in de vorm van grove vlokken. Houd je van pit? Dan bak je de vlokken bij veel gerechten aan het begin kort mee in de pan met ui en knoflook. Bak ze niet te lang, want dan branden ze aan. Beide smaakmakers zijn verkrijgbaar bij de Aziatische toko.

Doenjang

Nog een Koreaanse smaakmaker: doenjang, ofwel gefermenteerde bonenpasta. De traditionele variant werd gemaakt van de overblijfselen van het brouwen van sojasaus. Doenjang geeft een hartige én umamismaak aan veel gerechten, zoals stoofpotten, sauzen en groenteschotels. Wel zijn de geur en smaak behoorlijk sterk, dus gebruik slechts een kleine theelepel als je er nog niet aan gewend bent. Bij een teveel kun je namelijk last krijgen van je buik (weten we uit ervaring). Doenjang is verkrijgbaar bij de Aziatische toko.

Miso

Umami in een potje! Dat is miso, ofwel gefermenteerde bonenpasta. Waarin miso verschilt van doenjang? Miso is Japans en iets milder van smaak. Ook is doenjang doorgaans grover qua structuur. Kom je net om de hoek kijken? Hoewel de pasta’s niet altijd één-op-één met elkaar vervangbaar zijn, is miso in het begin dan wellicht een goede keuze. Maak er heerlijk traditionele misosoep van, gebruik het voor het marineren van aubergine en andere groenten, in sauzen en zelfs in zoete baksels! Er bestaan lichte (shiro)miso, rode miso en donkere (mame)miso. De beste miso haal je bij de toko. Probeer zelf onze gegrilde miso-aubergine. 

Szechuan chili-olie

Nog zo’n smaakmaker die de westerse wereld verovert: Szechuan chili-olie. Deze pittige chili-olie uit Szechuan (een regio in China die bekend staat om het pittige eten) kun je makkelijk zelf maken, maar hij is ook verkrijgbaar in de toko. Szechuan chili-olie is lekker bij dumplings en in (koude) noedelgerechten.

Sriracha

Velen gebruiken het tegenwoordig als ketchup, maar sriracha is van oorsprong een Thaise saus, vernoemd naar de kuststad Sri Racha in Thailand. De lichtpittige saus wordt gemaakt van chilipeper, azijn, knoflook, suiker en zout en is werkelijk o-ve-ral lekker op: of het nu een tosti, een rijstgerecht of een salade is. Ook populair: meng een beetje sriracha door de mayonaise voor een variant met iets meer smaak. Sriracha is gewoon verkrijgbaar bij de supermarkt.

Dashima of kombu

Dashima, ofwel kelp, kombu of zeewier, brengt umami in elk gerecht. Het is bij de toko in grote vellen verkrijgbaar in gedroogde vorm en volgens sommigen een lekkere snack om gewoon zo te eten. Het geeft bovendien een heerlijk ziltige zeesmaak aan groentebouillon en stoofgerechten. Belangrijk: kook dashima in soepen en stoofpotten niet langer dan tien minuten mee, want dan wordt deze vies, slijmerig en bitter. Liefhebbers leggen een vel op hun bord en garneren hierop hun noedel- of rijstgerechten.

Harissa

Harissa mag zeker niet ontbreken in je keukenkastje. Deze rode, pittige saus uit Tunesië wordt gemaakt van pepers, tomaten, komijn, koriander en knoflook, en is ook makkelijk zelf te maken. Eenmaal fan gebruik je het overal bij: op je tosti, door een pastasaus en door je vegan shakshuka. Of maak er zelf spicy harissamayo van! Je koopt harissa in de supermarkt.

Pandan

Pandan is afkomstig van een tropische schroefpalm en wordt veel gebruikt in met name de Indonesische, Maleisische en Thaise keuken. De plant wordt ook wel ‘Aziatische vanille’ genoemd en dat heeft een reden. Pandan doet het goed in zoete gerechten als koekjes en cakes, maar je maakt er ook makkelijk siroop mee voor in drankjes. Je kent het als het ingrediënt dat de mooie, heldergroene kleur geeft aan spekkoek. Je koopt pandan bij de Aziatische supermarkt. Benieuwd geworden? Probeer dan eens een pandan latte als variatie op je gewone kopje koffie of maak een heerlijke pandan-bananencake.